У Бешанковіцкім раёне адкрылі пасля рэканструкцыі мемарыяльны комплекс

Старшыня аблвыканкама Аляксандр Субоцін, старшыня абласнога Савета дэпутатаў Уладзімір Цярэнцьеў, міністр абароны Рэспублікі Беларусь, генерал-лейтэнант Віктар Хрэнін, іншыя афіцыйныя асобы, прадстаўнікі працоўных калектываў і грамадскіх арганізацый прынялі ўдзел ва ўрачыстым адкрыцці пасля рэканструкцыі мемарыяльнага комплексу на месцы злучэння войскаў 39 Арміі 3-га Беларускага фронту і 43 Арміі 1-га Прыбалтыйскага фронту.

– Сімвалічна, што адкрыццё памятнага знака, які будзе нагадваць цяпер якія жывуць і будучым пакаленням аб найважнейшай падзеі ў гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, – падкрэсліў Аляксандр Субоцін, – праходзіць напярэдадні Дня народнага адзінства ў Год міру і стварэння.

– Наш святы абавязак памятаць пра ўрокі вайны, актыўна процідзейнічаць беспамятству. Мы, беларусы, захоўваем і працягваем створанае папярэднімі пакаленнямі, умацоўваючы канкрэтнымі справамі, родная дзяржава. Галоўныя ўрокі нашай агульнай Перамогі – ўрокі згуртаванасці і яднання народаў ў супрацьстаяньні гвалту і прыгнёту. З кожным годам расце увагу да захавання нацыянальнай спадчыны, да людзей, якія праслаўлялі і праслаўляюць нашу зямлю гераічным подзвігам і самаадданай працай. Помнік на значным гістарычным месцы – яшчэ адно пацвярджэнне гэтаму. Яго адкрыццё будзе садзейнічаць грамадзянскаму станаўленню і патрыятычнаму выхаванню моладзі, – адзначыў кіраўнік вобласці.

Помнік размешчаны на абочыне аўтамагістралі М3 Мінск – Віцебск паблізу вёскі Гняздзілава Бешанковіцкага раёна на месцы, дзе летам 1944 года ішлі кровапралітныя баі. У раёне вёскі Гняздзілава перадавыя падраздзяленні 1124 стралковага палка 334 стралковай дывізіі 43-й Арміі 1 Прыбалтыйскага фронту фарсіравалі Заходнюю Дзвіну і злучыліся з 61 гвардзейскім стралковым палком 19-й гвардзейскай стралковай дывізіі 39 Арміі 3-га Беларускага фронту. У выніку наступных трохдзённых баёў былі цалкам знішчаны пяць нямецкіх дывізій, у палон трапіла больш за 10 тыс. гітлераўскіх салдат і афіцэраў.

 За гераічныя дзеянні камандзіры палкоў Георгій Поршнеў і Васіль Трушын атрымалі высокія ўрадавыя ўзнагароды: першы – ордэн Суворава III ступені, другі – ордэн Аляксандра Неўскага. Ва ўзнагародных лістах гаворыцца: «Полк пад камандаваннем падпалкоўніка Трушына дзейнічаў на галоўным кірунку Арміі, прарваў моцна умацаваную абарончую паласу суперніка, на яго плячах выйшаў на раку Лучоса і захапіў 2 пераправы. У далейшым, моцным рыўком наперад полк выйшаў у раён Гнездиловичи, дзе злучыўся з часткамі 43 Арміі і замкнуў кольца віцебскай групоўкі праціўніка», «...полк падпалкоўніка Поршнева першым прарваў абарону на глыбіню больш за 2-х км і неадступна пераследуючы праціўніка, зрываў усе яго спробы да замацавання на прамежкавых рубяжах. У выніку да канца 1-га дня бою полк ўклініўся ў абарону праціўніка на 22 км, вызваліўшы 15 населеных пунктаў, захапіўшы да 70 чалавек палонных і трафеі. У наступныя дні полк пад камандаваннем падпалкоўніка Поршнева, развіваючы дасягнуты поспех, прасунуўся яшчэ на 26 км і фарсіраваўшы раку З. Дзвіна ў раёне Гнездиловичи, перарэзаў шашу і першым з частак Арміі злучыўся з часцямі 3-га Беларускага фронту, тым самым завяршыўшы асяроддзе групоўкі праціўніка ў раёне г. Віцебск».

Мемарыял у памяць аб гэтых падзеях, якія сталі часткай аперацыі «Баграціён», быў усталяваны ў 1966 годзе і ўяўляў сабой жалезабетонную стэлу з замацаванай на ёй мемарыяльнай дошкай. Рэканструкцыя помніка вялася на працягу 2021 – 2023 гадоў, і сёння ён уяўляе сабой манументальны воінскі мемарыял, які аб'яднаў у сабе падзеі 1941 і 1944 гадоў. Па задумцы аўтарскага калектыву ў складзе скульптара Аляксандра Гвоздзікавым, архітэктараў Аляксандра Михайлюкова і Глеба Арлоўскага, дамінанта – якія сыходзяць ўвысь два штыка – сімвал двух франтоў, двух соединившихся армій. На стэле сілуэт ордэна Айчыннай вайны, які сімвалізуе разгром групоўкі ворага. Ніжэй таблічка з надпісам: «Слава воінам Чырвонай арміі!». Ля падножжа стэлы – п'едэстал з вянком, сімвалізуючым ратныя подзвігі савецкіх воінаў. На жалезабетонным пастаменце размешчана самаходная артылерыйская ўстаноўка СУ-100 перыяду Другой Сусветнай вайны.

– Адкрыццё помніка праходзіць напярэдадні аднаго з самых шанаваных святаў вайсковай славы – Дня танкіста. Танкавыя войскі ўнеслі значны ўклад у разгром фашызму. На пастаменце ўстаноўлена самаходная артылерыйская ўстаноўка СУ-100, якая будзе служыць напамінам пра подзвіг пераможцаў, пра тых, хто тут, на віцебскай зямлі, у 1941 годзе стрымліваў націск праціўніка, хто граміў ворага ў ходзе Віцебска-Аршанскай наступальнай аперацыі 1944 года, пра герояў супраціву, партызанаў-подпольщиках, пра ўсіх, хто выкоўвае вялікую Перамогу, – сказаў Віктар Хрэнін.

Старшыня Бешанковіцкага райвыканкама Галіна Унуковіч выказала падзяку ўсім, хто прымаў удзел у рэканструкцыі помніка. Сродкі былі сабраныя ў рамках раённай акцыі «Вахта памяці», у якой акрамя жыхароў раёна ўдзельнічалі і расейцы. Асноўныя расейскія спонсары – ураджэнец, ганаровы грамадзянін Бешанковіцкага раёна, «Чалавек года Віцебшчыны – 2022» Аляксандр Яўневіч і прадпрымальнік Марына Фралова.

Пасля ўрачыстых прамоў да падножжа манумента ўсклалі вянкі і кветкі, прагрымелі залпы вайсковага салюту.